WEDDE - Het Openbaar Ministerie (OM) eist in hoger beroep de maximale straf van acht jaar gevangenisstraf en een beroepsverbod van dertien jaar voor twee mannen van 65 en 38 jaar. Ze worden verdacht van het mishandelen en van tien bewoners van een zorgboerderij in het Groningse Wedde van 2020 tot 2022. De mannen waren de leidinggevenden op de zorgboerderij waar kwetsbare bewoners met de hoogste zorgindicatie werden opgevangen.

De zaak kwam in oktober 2022 bij de politie binnen. Oud-medewerkers uitten hun grote zorgen over wat er op de zorgboerderij gebeurde en benaderden de makers van het tv-programma Undercover in Nederland van Alberto Stegeman. Een medewerkster van het tv-programma maakte vervolgens opnames op de zorgboerderij. Uit de camerabeelden en verzamelde bewijzen door de politie ontstond een zeer verontrustend beeld.

De twee verdachten mishandelden de bewoners van de zorgboerderij woonden stelselmatig. Ook zetten ze medewerkers en stagiaires aan om hetzelfde te doen. De bewoners kregen bijvoorbeeld geen eten, werden fysiek mishandeld, werden vastgebonden aan een loopband zodat ze moesten blijven lopen, kregen een sok in de mond geduwd; het dossier staat bol van schokkende voorvallen. Andere bewoners hebben die mishandelingen telkens moeten zien en meemaken, dat zorgde ook bij hen voor angst en stress. De rechtbank veroordeelde de twee verdachten tot 5 jaar en 4 maanden gevangenisstraf voor medeplegen van mishandeling met voorbedachten raad. Daartegen gingen de mannen in hoger beroep.

HOGER BEROEP

Het OM heeft in hoger beroep de tenlastelegging verzwaard, dat betekent dat de beschuldiging tegen de verdachten zwaarder wordt ingeschat. Het OM ziet namelijk bij één van de slachtoffers dat de gepleegde mishandelingen hebben geleid tot zwaar lichamelijk letsel. Experts die met dit slachtoffer hebben gewerkt nadat hij in de zorgboerderij in Wedde verbleef, merkten dat hij last heeft van posttraumatische klachten. Zo ervaart het slachtoffer forse stress wanneer iets hem herinnert aan zijn verblijf op de zorgboerderij. Wat de verdachten hem hebben aangedaan heeft een langdurige zware impact op hem gehad waardoor tot op de dag van vandaag traumabehandeling nodig is. Het OM vindt dat de posttraumatische klachten moeten worden aangemerkt als zwaar lichamelijk letsel. Daar hoort wat het OM betreft de maximale strafeis bij.

Tijdens de zitting beschreef de advocaten-generaal (officier van justitie in hoger beroep) wat er op de zorgboerderij gebeurde. “Schrijnend. Vernederend. Harteloos. Dát is de manier waarop verdachten onderling over de bewoners spreken en naar handelen. Hieruit blijkt geen liefdevolle zorg. En dan te bedenken dat het hier gaat om bewoners met de hoogste zorgindicatie. Zij konden geen weerstand bieden aan de gruwelijkheden. Juist zíj hadden behoefte aan kundige zorg, empathie en liefde. Terwijl de zorgboerderij voor hen hun thuis was. Thuis: een plek waar zij zich veilig en geliefd moesten voelen. Een plek waar zij de zorg en aandacht moesten krijgen die zij zo hard nodig hadden. Maar niets was minder waar. Het was een plek waar het draaide om straffen, vernederen, bespotten en kleineren.”

Naast de gevangenisstraf van acht jaar heeft het OM voor beide mannen een beroepsverbod geëist voor de duur van dertien jaar. Als het gerechtshof deze eis volgt, betekent dit dat beide mannen na het uitzitten van hun gevangenisstraf gedurende dertien jaar niet meer in de zorg mogen werken. Het OM heeft bij het formuleren van de strafeis rekening gehouden met de houding van de verdachten. Zij hebben zich in de afgelopen jaren en ook tijdens de zittingen in hoger beroep amper berouw getoond en slechts minimaal verantwoordelijkheid genomen. De advocaat-generaal zei daar vandaag over “De verdachten hebben veel oog voor zichzelf, maar tonen geen enkele compassie met de bewoners. Zélfs niet drie jaar nadat zij in het dossier en in aanvullende rapportages hebben kunnen lezen hoe de bewoners hebben geleden onder het gedrag van verdachten. Zelfs niet na een hele dag op zitting in hoger beroep te zijn geconfronteerd met de verschrikkingen. Hieruit blijkt dat de verdachten geen verantwoordelijkheid nemen voor de strafbare handelingen die door henzelf en onder hun leiding en toeziend oog zijn gepleegd.”

Het gerechtshof in Leeuwarden zal na de zitting bekend maken wanneer het uitspraak doet.